Lama Ole Nydahl
Młodość
Lama Ole Nydahl urodził się 19 marca 1941 roku w Kopenhadze, w rodzinie nauczycieli akademickich. Studiował filozofię, filologię angielską oraz niemiecką w Danii, Stanach Zjednoczonych i Niemczech.
Buddyjskie studia i praktyka
W 1968 roku poślubił Hannah Nydahl. Nowożeńcy udali się w podróż poślubną do Nepalu. Podczas tej wyprawy poznali mistrza medytacji i zwierzchnika linii Karma Kagju, 16 Karmapę. Zafascynowani naukami buddyzmu tybetańskiego zostali jego uczniami. W latach 1969—1972 Hannah i Ole intensywnie studiowali i praktykowali pod okiem Karmapy.
Karmapa dał im najwyższe nauki o naturze umysłu – Mahamudrę. Dzisiaj Lama Ole przekazuje je dalej swoim uczniom, opierając się na własnym doświadczeniu medytacyjnym. Korzysta z komentarzy czterech mistrzów Wielkiej Pieczęci: Tilopy (988—1069), Lamy Szanga (1122—1193), 3 Karmapy (1284—1339) oraz 16 Karmapy (1924—1981). W 1972 roku na prośbę 16 Karmapy Ajang Rinpocze przekazał Hannah i Lamie Ole praktykę Poła – medytację pozwalającą samemu przejść świadomie przez proces umierania, jak również pomagać umierającym osobom. Lama Ole do roku 2013 prowadził kursy medytacyjne, ucząc tej praktyki tysiące ludzi na całym świecie.
Hannah i Lama Ole otrzymali również wiele inicjacji i nauk od wielu mistrzów buddyzmu tybetańskiego, takich jak Lopon Tseczu Rinpocze, Szamar Rinpocze, Kalu Rinpocze, Jego Świątobliwość Dalajlama, Dilgo Czientse Rinpocze, Dzialtsab Rinpocze, Urdzien Bokar Rinpocze, Szierab Rinpocze, Gjaltrul Rinpocze i innych.
Rozwój buddyzmu w Europie i Ameryce
W 1972 roku 16 Karmapa poprosił Lamę Ole i jego żonę Hannah, aby w jego imieniu zaczęli przekazywać nauki Buddy w Europie i obu Amerykach. Uprawnił ich do przekazywania Obietnicy Bodhisattwy i dawania Schronienia – ceremonii, podczas której formalnie zostaje się buddystą. 16 Karmapa napisał do królowej Danii Małgorzaty list, w którym przedstawiał swoich uczniów Lamę Ole i Hannah oraz prosił Jej Wysokość o udzielenie im moralnego wsparcia oraz ochrony, aby mogli bez przeszkód rozprzestrzeniać buddyzm w Europie. Podczas audiencji Lama Ole i Hannah przekazali królowej specjalny prezent od Karmapy: drogocenny posążek Białej Wyzwolicielki, żeńskiej formy buddy, oraz prezent od siebie w postaci zapisu wykładów o buddyzmie zatytułowanych „Diamentowa Droga”. Królowa Małgorzata przyjęła ich bardzo ciepło i życzyła powodzenia w pracy, którą właśnie rozpoczynali. Już w tym samym roku młodzi uczniowie Karmapy założyli pierwsze ośrodki medytacyjne Diamentowej Drogi w Austrii (Graz), Norwegii, Szwecji i Danii (Kopenhaga). Wszyscy zainteresowani mogli w nich poznać nauki Buddy i nauczyć się medytować.
Od 1973 roku Lama Ole Nydahl i Hannah zaczęli organizować wykłady nauczycieli tybetańskich w całej Europie, a później w Ameryce Północnej i Południowej oraz Rosji i Australii. W 1974 i 1975 roku na ich zaproszenie do Europy przyjechał 16 Karmapa. Odwiedził Anglię, Szkocję, Danię, Norwegię, Szwecję, Holandię, Niemcy i Francję. W 1976 roku udał się także do Ameryki Północnej, a w 1977 po raz kolejny odwiedził Europę. 16 Karmapa pobłogosławił wszystkie ośrodki założone przez Lamę Ole Nydahla; udzielał w nich publicznych wykładów oraz przeprowadzał ceremonię Czarnej Korony. Lama Ole współpracował również z Loponem Tseczu Rinpocze oraz Szamarem Rinpocze, organizując spotkania z nimi w całej Europie oraz udzielając wspólne z nimi nauk. Zaprosił w końcu na Zachód wielu innych mistrzów medytacji, takich jak Dziamgon Kongtrul Rinpocze, Dzialtsab Rinpocze, Beru Czientse Rinpocze, Kalu Rinpocze, Topga Rinpocze, Tenga Rinpocze, Bokar Rinpocze, Trungpa Rinpocze i Ajang Rinpocze. Współpraca z tak wieloma tybetańskimi nauczycielami medytacji była możliwa dzięki ustnym i pisemnym tłumaczeniom z języka tybetańskiego na angielski, dokonywanym przez Hannah Nydahl.
Od 1974 roku – pierwszej wizyty 16 Karmapy w Europie i Ameryce – nastąpił szybki rozwój ośrodków Diamentowej Drogi na całym świecie. W 1976 roku działały one już we wszystkich krajach Europy Zachodniej i w Ameryce Północnej, a Lama Ole Nydahl zaczął nauczać w także komunistycznej ówcześnie Europie Środkowej i Wschodniej. Pierwszy wykład Lamy Ole w Polsce miał miejsce w Krakowie w 1976 roku. Od tego czasu Lama regularnie przyjeżdża do Polski z wykładami; wkrótce powstały także ośrodki Diamentowej Drogi we wszystkich naszych większych miastach. Odwiedzał również Czechosłowację, Węgry, Rumunię i Bułgarię, a w 1989 roku powołał do życia pierwszy ośrodek w ówczesnym Związku Radzieckim. Dzisiaj w całej Rosji działa 68 ośrodków medytacyjnych linii Kagju.
Lama Ole Nydahl nadal podróżuje, wykłada filozofię buddyjską i prowadzi kursy medytacyjne, przekazując wszędzie błogosławieństwo linii Karma Kagju.
Współpraca z 16 i 17 Karmapą
Od swojego pierwszego spotkania z 16 Karmapą w 1968 roku, aż do jego śmierci w 1981 roku Lama Ole Nydahl ściśle z nim współpracował. Na prośbę Karmapy reprezentował szkołę Karma Kagju na całym świecie: przekazywał nauki Buddy i zakładał świeckie ośrodki buddyzmu tybetańskiego. Kilkakrotnie zapraszał Karmapę do Europy i Ameryki Północnej. W 1981 roku, kiedy 16 Karmapa zmarł, Lama Ole z kilkoma uczniami uczestniczył w jego uroczystej kremacji w Rumteku. W 1986 roku Lama z niewielką grupą przyjaciół i uczniów udał się do Tybetu, aby odwiedzić miejsca związane z tradycją Kagju i osobą Karmapy. Podróż ta została udokumentowana w filmie Tajemna Podróż do Wschodniego Tybetu. Dzisiaj Lama Ole Nydahl współpracuje i wspiera aktywność 17 Karmapy Taje Dordże, inkarnacji rozpoznanej w 1986 roku przez Szamara Rinpocze i Lopona Tseczu Rinpocze.
W 2000 roku 17 Karmapa na zaproszenie Lamy Ole Nydahla po raz pierwszy przyjechał do Europy. Siedemnastoletni wówczas Karmapa został powitany przez 6000 uczniów w Düsseldorfie (Niemcy). Karmapa Taje Dordże udzielił inicjacji i wygłosił wiele wykładów. Od tego czasu wielokrotnie odwiedzał ośrodki założone przez Lamę Ole w Europie. Prowadził wykłady, udzielał inicjacji i błogosławił uczniów. Podczas ostatniej wizyty w 2019 roku w Ośrodku Europejskim (Europe Center w Immenstadt w Niemczech) towarzyszyła mu żona Sangjumla Rinczen Jangzom oraz syn Thugsela.
Budowa Stup
Stupy są charakterystycznym elementem kultury buddyjskiej i były budowane od czasów historycznego Buddy. Reprezentują jego umysł, a ich elementy symbolizują różne aspekty ścieżki buddyjskiej. Dzięki stupom uaktywnia się pole mocy buddów przynoszące pożytek wszystkim istotom. Najbardziej znana stupa buddyjska znajduje w Swajambu, w Nepalu. Lama Ole współpracował przez wiele lat z Loponem Tseczu Rinpocze – autorytetem w dziedzinie ich budowy. Efektem tej współpracy było zbudowanie i inauguracja osiemnastu stup w Europie. Szesnaście z nich zostało zbudowanych w Hiszpanii, Austrii, Rosji, Szwajcarii i Polsce jeszcze za życia Rinpocze. Trzy kolejne – w Meksyku, Danii i Grecji – powstały według jego wskazówek i zostały inaugurowane już po jego śmierci. Najbardziej imponującym przykładem takiej budowli jest największa w Europie, wysoka na 33 metry stupa Oświecenia na wybrzeżu Andaluzji, w Benalmadenie w Hiszpanii. Po śmierci Tseczu Rinpocze Lama Ole Nydahl kontynuował tę pracę. Zaprosił do niej Szieraba Gjaltsena Rinpocze, dzięki czemu powstały kolejne: w Becske na Węgrzech, Salzburgu w Austrii oraz Krasnojarsku i Tankhoi w Rosji. W Polsce, w ośrodku odosobnieniowym w Kucharach koło Warszawy znajdują się dwie stupy – mniejsza nazywana jest Stupą Oświecenia, a większa Stupą Cudów.
Książki i publikacje
Lama Ole Nydahl jest autorem wielu książek przybliżających czytelnikowi zarówno historię buddyzmu, jak też jego filozofię i praktyki. Buddowie Dachu Świata oraz Dosiadając tygrysa to pasjonujące opowieści o latach nauki Hannah i Lamy Ole w Indiach, u największych mistrzów medytacji, a także o rozwoju buddyzmu Diamentowej Drogi w Europie i obu Amerykach. Historia ta obejmuje lata 1969—1993: opisuje podróż Nydahlów na Wschód, poznanie buddyzmu, ich naukę u 16 Karmapy oraz proces przenoszenia przekazu Linii Karma Kagju do europejskiego kręgu kulturowego.
O naturze rzeczy to z kolei książka opowiadająca o życiu i naukach Buddy, a także o zastosowaniu buddyjskich nauk w życiu i utrzymywaniu osiągniętego w ten sposób doświadczenia, żeby móc następnie dzielić się nim z innymi. Wielka Pieczęć zawiera komentarz Lamy Ole do życzeń Mahamudry 3 Karmapy (1284—1339) – poematu wyjaśniającego buddyjski, najwyższy pogląd na naturę umysłu. Lama Ole współczesnym językiem i w sposób bliski dzisiejszemu człowiekowi przedstawia najważniejsze wartości buddyzmu. Cztery Praktyki Podstawowe Diamentowej Drogi to z kolei szczegółowe wyjaśnienia do czterech podstawowych medytacji, stanowiących wstęp do praktykowania Mahamudry.
W książkach Budda i miłość oraz O śmierci i odrodzeniu Lama Ole wyjaśnia, jak pogląd buddyjski na dwa prawdopodobnie najsilniej oddziałujące na nas obszary zjawisk może pomóc nam patrzeć bez obaw w przyszłość, a przy tym myśleć o innych i być dla nich prawdziwym źródłem siły. Bungee mądrości i Być pożytecznym traktują zarówno o buddyjskim podejściu do filozofii i medytacji, jak i odpowiadają na pytania związane ze współczesną polityką, etyką, kulturą. Lama Ole w pełen humoru sposób opowiada, jak być szczęśliwym i wolnym człowiekiem.
Wszystkie książki Lamy Ole Nydahla zostały przetłumaczone z języka niemieckiego na większość języków europejskich, ale również na wietnamski, chiński i japoński. Są dostępne w wielu księgarniach oraz bibliotekach w Europie, Ameryce i Australii. Lama Ole jest także autorem niezliczonej ilości artykułów i wywiadów publikowanych w popularnych gazetach, ale i w czasopismach wydawanych przez ośrodki Diamentowej Drogi na całym świecie. W Polsce wiele artykułów Lamy Ole Nydahla można przeczytać w półroczniku „Diamentowa Droga”. Jest on wydawany od 1992 roku przez Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagju.
Lama Ole jest obecny w mediach społecznościowych: na Facebooku, Twitterze oraz kanale Youtube. Można tam obejrzeć serię krótkich wykładów na temat podstaw buddyzmu oraz dołączyć do wspólnej medytacji.